اثربخشی پذیرش بیماری مولتیپل‌اسکلروزیس پس از تشخیص و مدیریت کنترل استرس برکاهش علائم بیماری و پیشگیری ازعود مجدد

نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد تربت جام، تربت جام، ایران

2 دانشیار روانشناسی، دانشگاه فردوسی،مشهد،ایران

3 دانشیار روانشناسی، دانشگاه آزاد تربت جام، تربت جام، ایران

4 متخصص طب اورژانس، بیمارستان امام رضا (ع)، مشهد، ایران

چکیده

پیش‌زمینه: بیماری‌های مزمن از جمله بیماری مولتیپل‌اسکلروزیس، علاوه‌بر مشکلات جسمی منجر به اختلالات روحی-روانی متعددی نیز در بیماران می‌شوند. بسیاری از مبتلایان پس از تشخیص بیماری ام‌اس، مدتی را در حالت عدم اطمینان سپری و علائمی را تجربه می‌کنند که اغلب این نشانه‌ها برای اطرافیان آن‌ها غیرقابل مشاهده است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی پذیرش بیماری پس از تشخیص و مدیریت کنترل استرس بر کاهش علائم همراه با بیماری ام‌اس و پیشگیری از عود مجدد آن می‌باشد.
روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بود و با استفاده از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با یک گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری تحقیق کلیه مبتلایان به ام اس شهر مشهد بود. 24 نفر از مبتلایان براساس معیارهای ورود-خروج (قابلیت پیگیری وضعیت بیماران و تماس با خانواده آن‌ها به مدت 6 ماه، شکایت‌های عمده از علائم بارز، بررسی نوع داروهای مصرفی، نداشتن مشکلات روانپزشکی جانبی، مدت ابتلا به بیماری (حداقل شش ماه) و پیشرونده نبودن بیماری) به عنوان نمونه انتخاب و به صورت  تصادفی در دوگروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. با توجه به اهداف پژوهش، برای همه بیماران مصاحبه بالینی، تست سنجش توانایی حرکتی، گفتاری و بینایی انجام شد. داده‌های پژوهش با استفاده از فرم ارزیابی عملکرد پذیرش بیماری پس از تشخیص، پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن و همکاران، فرم ارزیابی علائم همراه با بیماری اماس محقق، فرم ارزیابی عملکرد ماهیانه مصرف دارویی و فرم ارزیابی عملکرد ماهیانه پیشگیری از عود مجدد بیماری جمع‌آوری شد. به منظور تحلیل داده‌ها از شاخص آمار توصیفی ( میانگین و وارایانس)، آزمون کالموگروف اسمیرونوف (K-S) و آزمون لون (Leven) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 17 انجام شد. در این پژوهش سطح آماری معنی‌داری کمتر از 05/0 در نظر گرفته شد.
 یافته‌ها: از میان مبتلایان به بیماری ام‌اس در شهر مشهد، 24 نفر (79 % زن و 21 % مرد) به عنوان نمونه آماری مورد مطالعه قرار گرفتند.   فرضیه اصلی تحقیق (پذیرش بیماری پس از تشخیص و مدیریت کنترل استرس برکاهش علائم همراه با بیماری ام‌اس و پیشگیری ازعود مجدد مؤثر است) بر اساسنتایج آزمون لون با رعایت همگنی واریانس (F=0.669 , P=0.284) با اثر معنادار عامل (P نتیجه‌گیری:  فرهنگسازی بیشتر در خصوص بیماری اماس و روند درمانی آن میتواند با برطرف کردن سوگیری‌های موجود در زمینه ابتلا و مسائل مربوط به بیماری از عکسالعمل شدید بیماران، خانواده مبتلایان و جامعه در برابر بیماری و این بیماران و ترس از ابتلا به این بیماری کم کرد.

کلیدواژه‌ها